حسادت یک واکنش دفاعی پیچیده و بسیار رایج است که معمولاً زمانی ایجاد میشود که فرد برای یک شیء یا رابطه باارزش خود احساس تهدید میکند. حسادت در کودکان معمولاً زمانی به وجود میآید که دیگر همه عشق و محبت والدین را با آمدن خواهر یا برادر کوچکتر نخواهند داشت و این عشق باید بین خواهر و برادران تقسیم شود. به طور شگفت انگیزی، حسادت در کودکان معمولاً بیشتر با مادر مرتبط است، زیرا بسیاری از کودکان خردسال مادرشان را بیشتر دوست دارند؛ اما روشهای مثبتی برای کنترل حسادت در کودکان وجود دارد.
حسادت یک احساس رایج در کودکان است، اگرچه یکی از ناخوشایندترین احساساتی است که یک کودک میتواند تجربه کند. این احساسات ناشی از ترس از دست دادن عشق و توجه والدین و افراد اطرافشان است. همچنین ممکن است باعث عصبانیت، اضطراب یا رنجش نسبت به خواهران و برادران خود شود. علاوه بر این، کودکان ممکن است در صورت حسادت به خواهر یا برادر یا دوست خود، مکرراً با هم اختلاف یا دعوا داشته باشند. در این مقاله میخواهیم بهترین روشها برای کنترل حسادت در کودکان را برایتان بیان کنیم. همچنین در مورد رفتارهای اشتباه والدین که منجر به حسادت در کودکان میشوند، صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
اشتباهات والدین که باعث ایجاد حسادت در کودکان میشود
رفتار والدین میتواند محرک حسادت در دوران کودکی باشد. به عنوان مثال، کودکان اغلب مشتاق تحت تأثیر قرار دادن و جلب توجه بیشتر والدین خود هستند. اگر والدین همیشه به یک کودک بیشتر از بقیه کودکان توجه کنند، کودک به تدریج دچار حسادت خواهد شد.
در ادامه برخی از اشتباهات والدین که ممکن است باعث حسادت در کودکان شوند را معرفی میکنیم:
۱. نوازش بیش از حد
اگر کودک را با نوازش بیش از حد لوس کنید، ممکن است در خانه احساس شکستناپذیری کند. در این حالت، وقتی یک کودک جدید وارد خانواده میشود یا او با کودکی قدرتمندتر از خود دوست میشود، احساس ناامنی خواهد کرد. کودکان ممکن است نوزاد تازه وارد یا دوست جدید خود را دلیل این ناامنی بدانند! در نهایت این احتمال وجود دارد که عدم توجه کافی به کودکان باعث بروز افسردگی در آنها شود و این افسردگی در آینده به عقده تبدیل شود.
۲. محافظت بیش از حد
محافظت بیش از حد از کودک و سپس رها کردن و آزاد گذاشتن او به این معنی است که شما ناگهان او را در بیابان رها میکنید و این کار نمیتواند کمکی به کنترل حسادت در کودکان کند! در این حالت، کودکان ممکن است محتاط، ترسو و خجالتی باربیایند و با دیدن یک بچه با اعتمادبهنفس بالا، به او حسادت کنند.
۳. فرزندپروری مستبدانه
کنترل بیش از حد نیز یکی دیگر از اشتباهات والدین است که باعث افزایش حسادت در کودکان میشود. تنظیم قوانین و مقررات سختگیرانه بدون توضیح علت، کودک را تحت تأثیر قرار میدهد. در چنین شرایطی، کودکان با کمبود اعتمادبهنفس رشد میکنند و نسبت به خواهر و برادر یا دوستان خود احساس حسادت خواهند داشت.
۴. مقایسه فرزندان با سایر کودکان
یکی دیگر از اشتباهات خطرناک والدین، مقایسه فرزندان خود با کودکان دیگر یا مقایسه دو خواهر و برادر با یکدیگر است. مقایسه تنها میتواند منجر به حسادت، رقابت و عدم اعتمادبهنفس شود.
۵. ایجاد رقابت ناسالم
وادار کردن کودکان به انجام یک فعالیت مشابه و مقایسه نتایج آنها باعث ایجاد رقابت ناسالم در بین آنها میشود اشتباهی است که نباید برای کنترل حسادت در کودکان، آن را انجام داد. ممکن است یکی از کودکان مهارت کمتری نسبت به دیگری داشته باشد؛ اما اصرار بر انجام یک فعالیت مشابه و کسب نتیجه دلخواه والدین، اشتباه است و میتواند منجر به حسادت شود.
۶. توجه بیشتر به نوزاد تازه متولد شده
گاهی اوقات ممکن است والدین بر اساس ترتیب تولد کودک به او توجه بیشتری نشان دهند. به عنوان مثال، خواهر یا برادر اول ممکن است به خواهر یا برادر تازه متولد شده خود حسادت کند، وقتی میبیند که والدین توجه بیشتری به او دارند. با آمدن نوزاد تازه متولد شده، کودکان بزرگتر ممکن است احساس خلع شدن از سلطنت کنند که میتواند منجر به حسادت شود.
نشانههای حسادت در کودکی و بزرگسالی
در دوران کودکی، زمانی که فرزندانتان در حال بازی با یکدیگر هستند، ممکن است متوجه علائم حسادت شوید. این علائم آنقدر رایج هستند که کودک حسود ممکن است کودک دیگر را بزند و طوری رفتار کند که انگار فقط یک بازی است!
علائم رایج حسادت در بزرگسالان و کودکان به شرح زیر است:
۱. کودک شما ممکن است بیش از حد خودخواه و سلطهجو شود
اگر کودک شما احساس حسادت کند، ممکن است در مورد همه چیز بیش از حد سلطهجو شود. این نگرش ممکن است نه تنها در مورد مسائل مادی باشد، بلکه کودک میتواند نسبت به والدین، خواهر و برادرها و دوستان خود نیز سلطهجو باشد. در چنین شرایطی، کودک دوست ندارد وسایل و خوراکیهای خود
را با دیگران به اشتراک بگذارد و این نگرش ممکن است باعث افسردگی شود!
۲. فرزند شما خود را با دیگران مقایسه خواهد کرد
یک بچه حسود ممکن است مهارتها، وسایل و خوراکیهای خود را با بچههای دیگر مقایسه کند. در صورت کمبود یا نداشتن چیزی، ممکن است نارضایتی خود را نشان دهد و عصبانیت خود را نیز بروز دهد.
۳. کودک شما ممکن است خشم شما را تحریک کند
اگر فرزند شما به خواهر یا برادرش حسادت کند، ممکن است تمام تلاش خود را برای جلب شما کند. بهترین راه برای جلب توجه والدین، بدرفتاری است. کودک شما ممکن است انواع کارهایی را انجام دهد که ممکن است شما را عصبانی کند و همه این تلاش ها فقط برای این است که شما توجه بیشتری به او داشته باشید.
۴. کودک شما ممکن است رفتار پرخاشگرانه از خود نشان دهد
یک کودک حسود ممکن است رفتار پرخاشگرانه از خود نشان دهد. او ممکن است نه تنها با خواهر و برادر یا دوستانش بدرفتاری کند، بلکه ممکن است آنها را مورد آزار و اذیت قرار دهد. در برخی موارد، حتی ممکن است متوجه شوید که فرزندتان سعی دارد به خواهر یا برادر یا دوست خود آسیب برساند.
۵. کودک شما ممکن است احساس ناامنی کند
فرزند شما ممکن است به دلیل حسادت، احساس ناامنی کند. این نگرش میتواند به دلیل ورود یک نوزاد جدید در زندگی کودک شما به وجود بیاید. فرزند شما ممکن است کاملاً نیازمند به نظر برسد و همیشه عشق و محبت شما را بخواهد.
حسادت در بزرگسالی، آشکارتر است، زیرا فرد حسود در مورد دیگر افراد صحبت میکند و مانع پیشرفت آنها میشود. حسادت میتواند روابط بزرگسالان را مختل کند و بسیاری از آنها ممکن است در زندگی خود احساس خوشبختی نکنند. ترس و اضطراب انباشتهشده در طول سالها ممکن است خطر ابتلا به برخی اختلالات روانی را افزایش دهد. والدین باید برای کنترل حسادت در کودکان تلاش کنند تا از بروز عواقب ناخوشایند در بزرگسالی پیشگیری شود.